»

BIOGRAFIA ALEKSANDRA KAMIŃSKIEGO

Aleksander Kamiński urodził się 28 stycznia 1903 roku w Warszawie.

W roku 1905 wyjechał z rodzicami do Kijowa, gdzie ukończył czteroklasową szkołę powszechną.      W 1911 roku zmarł ojciec małego wówczas Aleksandra.

Mając lat dwanaście, Olek porzucił naukę szkolną, aby pomóc materialnie matce. Pracował jako goniec - chłopiec na posyłki - najpierw w banku w Kijowie, potem w Rostowie. Sam nauczył się pisać na maszynie i awansował na urzędnika przepisującego korespondencję bankową. W końcu 1916 roku przeniósł się do Humania do wuja, gdzie uczęszczał do polskiej szkoły średniej . ). W tym samym roku związał się z harcerstwem - zapisał się do Męskiej Drużyny Skautowej im. Tadeusza Kościuszki. Był tam potem kolejno zastępowym, przybocznym, a od lata 1919 roku drużynowym i przybocznym hufca, zaś od maja 1920 roku jednocześnie kierował całym Gniazdem Humańskim (obejmującym drużyny harcerek i harcerzy).

W drodze do Humania z niewiadomych przyczyn nastąpiła tragiczna dla chłopca utrata kontaktu z matką, która, chyba wsiadłszy do innego pociągu, znalazła się potem na Kaukazie.

W marcu 1921 roku powrócił do kraju. Aleksander kontynuował naukę w Gimnazjum Kazimierza Kulwiecia w Warszawie. W 1922r. zdał pomyślnie maturę i rozpoczął studia historyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. W 1928r. uzyskał tytuł magistra.

W czasie studiów nadal pracował zarobkowo: od 1922 był pomocnikiem wychowawcy, wychowawcą, potem kierownikiem bursy RGO (Rada Główna Opiekuńcza) im. 3 Maja w Pruszkowie.                   Od 1929 nauczycielem historii w gimnazjum im.św. Stanisława Kostki w Warszawie  a od 1930 do 1931 kierownikiem bursy Związku Osadników Wojskowych dla młodzieży szkół zawodowych. Współzałożyciel i następnie członek władz Związku Zawodowego Wychowawców.

Po wybuchu wojny ewakuowany we wrześniu 1939 ze Śląska, około 12 września przybył do Warszawy i wszedł w skład Komendy Pogotowia Harcerzy, a po kapitulacji stolicy kierował prowizorycznym domem dziecka dla dzieci osieroconych podczas oblężenia Warszawy. Od października 1939r. działał w konspiracji, był członkiem Głównej Kwatery Szarych Szeregów. Wydawał podziemne czasopismo "Biuletyn Informacyjny"

W czasie okupacji napisał swoją najsłynniejszą książkę: "Kamienie na szaniec". Wydał ją pod pseudonimem Juliusz Górecki.

Po wojnie od 1945 do 1950r. był asystentem przy katedrach pedagogiki społecznej i pedagogiki ogólnej Uniwersytetu Łódzkiego. W międzyczasie, w 1947r., uzyskał stopień doktorem filozofii po obronie rozprawy "Metoda harcerska w wychowaniu i nauczaniu szkolnym". Nadal czynnie działał w ZHP (Związek Harcerstwa Polskiego) , ale w 1949r. został usunięty z harcerstwa przez władze z przyczyn ideologicznych.Rok później odsunięty został także od pracy w Uniwersytecie Łódzkim, gdzie powrócił w roku 1958.Tam rok później uzyskał habilitację. Od 1962r. był kierownikiem Katedry Pedagogiki Społecznej. W 1969r. został profesorem nadzwyczajnym.
W 1972r. przeszedł na emeryturę. Powrócił do Warszawy i tam zmarł 15 marca 1978r. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie obok Kwatery Szarych Szeregów. Spoczął więc obok Rudego, Alka, Zośki, tak mu bliskich bohaterów „Kamieni na szaniec”.

Książki autorstwa Kamińskiego to m.in.:

Narodziny dzielności (1947), Zośka i Parasol. Opowieść o niektórych ludziach i niektórych akcjach dwóch batalionów harcerskich, Przodownik. Podręcznik dla kierowników oddziałów Zawisz (wyd. I, cz. 1-2, grudzień 1942, wyd. II w 1943, wyd. III w 1944), Krąg rady (1935), Antek Cwaniak (1932), Książka wodza zuchów (1933),Zuchy, Krąg rady(1935)

PEDAGOGIKA SPOŁECZNA W UJĘCIU ALEKSANDRA KAMIŃSKIEGO

A. Kamiński kojarzył pedagogikę społeczną ze swoiście rozumianym procesem wychowania.
Proces wychowania- dokonuje się w różnorodnych sytuacjach życiowych i obejmuje wszystkie etapy życia człowieka.

Wg Kamińskiego, pedagogika społeczna jest przede wszystkim nauką praktyczną. Ma służyć aktualnym potrzebom społecznym i  jednostkowym, koncentrować się na problematyce środowiska wychowawczego, traktując je jako zespół działających na wychowanka i warunkujących jego rozwój oraz efekty i wyniki planowej działalności oświatowo-wychowawczej.
Pedagogika społeczna  współdziała z innymi naukami społecznymi i biologicznymi.

W procesie organizowania środowiska wychowawczego Kamiński proponuje uwzględnić następujące czynniki:
- rozpoznawanie potrzeb ludzi poprzez rozmowy, obserwacje, wywiad środowiskowy;
- wyszukiwanie i określanie sił środowiska przy pomocy osób wartościowych moralnie i społecznie, uzdolnionych i wrażliwych na ludzkie potrzeby i aspiracje.

Kamiński wyróżnia trzy typy działań wychowawczych:
1) kontakt oparty jest na indywidualnym stosunku wychowawca- wychowanek,
2) wychowanie zespołowe w grupie odpowiednio zostało zaktywizowane wychowawczo,
3) wychowanie przebiega w toku ulepszania środowiska siłami tegoż środowiska.
 

Aleksander Kamiński za Wroczyńskim podkreśla, że pedagogika społeczna jest dyscypliną praktyczną, usiłująca badać rzeczywistość instytucji i procesów wychowawczych po to, aby rozważać możliwości ich celowego przekształcenia, projektowania i tworzenia nowej rzeczywistości ulepszającej wychowanie. Stara się przy tym zachować należytą ostrożność i nie głosić, jak być powinno, lecz jak być może.

Bibliografia:

1.Zawadzka Anna,  O Aleksandrze Kamińskim „Kamyku” , Warszawa, 2001.

2Kamiński Aleksander, Funkcje pedagogiki społecznej, Warszawa, 1982.