« M E N U » |
»
|
» Ktoś, kto mówi, że nie zna się na sztuce, źle zna samego siebie. | » Aleksander Scibor-Rylski - Człowiek z marmuru - scenariusz (1976), literatura polska, Aleksander Scibor-Rylski | » Aleksander Krawczuk - Polska za Nerona (2002), Biblioteka, Aleksander Krawczuk | » Aleksander Fredro - Pan Geldhab, ♠Filologia Polska♠, ROMANTYZM, Fredro | » Aleksander Bruckner - Mitologia słowiańska i polska.by anya, słowianie | » Aleksander Fredro - Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca, ♠Filologia Polska♠, ROMANTYZM, Fredro | » Aleksander Puszkin - Dama pikowa (tłum. polskie), Filologia Rosyjska, Historia Literatury Rosyjskiej, Semestr I | » Alojzy Szyamński - Mechanika gruntów, Mechanika gruntów i Geotechnika | » Alojzy Szymański - mechanika gruntów, Budownictwo, Mechanika gruntów i Geotechnika | » Aleksander Fredro śluby panieńskie, Historia literatury - oświecenie i romantyzm, Streszczenia - romantyzm | » Aleksandr Voinov & Barbara Sheridan - Risky Maneuvers, ☂ UPLOADED (Unsorted) ☂, ★ ♂♂ Romance |
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plchaotyczny.htw.pl
|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ] Aby rozpocząć lekturę, kliknij na taki przycisk , który da ci pełny dostęp do spisu treści książki. Jeśli chcesz połączyć się z Portem Wydawniczym LITERATURA.NET.PL kliknij na logo poniżej. ALOJZY FELIŃSKI BARBARA RADZIWIŁŁÓWNA TRAGEDIA W PIĘCIU AKTACH 2 Tower Press 2000 Copyright by Tower Press, Gdańsk 2000 3 OSOBY ZYGMUNT AUGUST 1 , król polski. BARBARA 2 , jego żona, córka Jerzego Radziwiłła, hetmana w. ks lit. BONA 3 , jego matka, z domu Sforzów, książąt mediolańskich. IZABELLA 4 , jego siostra, wdowa po królu węgierskim, Janie Zapolyi. TARNOWSKI JAN 5 , hetman w. koronny. KMITA PIOTR 6 , marszałek w. koronny, wojewoda i starosta krakowski. BORATYŃSKI 7 , marszałek sejmowy. POSEŁ pierwszy sejmowy. POSEŁ drugi sejmowy. DOWÓDCA straży zamkowej. Asystencja królewska, senatorowie, wodzowie, posłowie, straż tronowa. Scena w Krakowie 8 , w zamku królewskim. 1 Zygmunt August, ostatni z Jagiellonów, syn Zygmunta Starego i Bony Sforzy, ur. w r. 1520, wstąpił na tron w r. 1548, zmarł w r. 1572. 2 Barbara, córka hetmana litewskiego Jerzego Radziwiłła (zm. w r. 1541), wyszła za wojewodę trockiego Gasztołda, w 20 roku życia owdowiała, w r. 1547 została żoną Zygmunta Augusta; koronowana 7grudnia 1550 roku, zmarła 8 maja 1551 r. 3 Bona Sforza, druga żona Zygmunta I, księżniczka mediolańska, poślubiona Zygmuntowi I w r. 1517. W r. 1556 wskutek nieporozumień z synem opuściła Polskę, wywożąc z sobą olbrzy- mie skarby, i osiadła we Włoszech w swym księstwie dziedzicznym Bari, gdzie w rok niespełna umarła, otruta przez swego lekarza nadwornego. 4 Izabella, ur. w r. 1519, poślubiła w r. 1538 Jana Zapolyę, księcia siedmiogrodzkiego i króla węgierskiego. Owdowiawszy w r. 1540, musiała toczyć uporczywe walki z Ferdynandem Habsburgiem o tron węgierski dla swego syna, Jana Zygmunta. W r. 1552 wyparta z Węgier przyjechała do Polski już po śmierci Barbary. W r. 1558 odzyskała tron węgierski dla swego syna. 5 Jan Tarnowski, kasztelan krakowski, hetman wielki koronny, znakomity mąż stanu, mężny wódz, walczył zwycięsko z Moskwą, pobił Wołochów pod Obertynem w 1531 r. 6 Piotr Kmita, dumny magnat i warchoł. Jako marszałek wielki koronny piastował najwyższą władzę policyjną oraz sądowniczą w miejscu pobytu króla; jako wojewoda stał na czele pospo- litego ruszenia szlachty w swym województwie; w końcu jako starosta (grodowy) sądził sprawy kryminalne szlachty i czuwał nad całością dochodów królewskich. 7 Piotr Boratyński, starosta samborski i burgrabia krakowski, poseł ruski na sejm w 1548 r., występował przeciw Barbarze; marszałkiem Sejmu nie był. 8 Scena w Krakowie. Określenie historycznie nieścisłe, albowiem oba sejmy, w 1548 i 1550 r., na których rozstrzygała się sprawa Barbary, odbyły się w Piotrkowie. Wówczas nie było tam ani Barbary, ani Bony, ani Izabelli. Sprowadził je autor na jedno miejsce w myśl znanego po- stulatu francuskiej tragedii klasycznej, która, opierając się na prawidłach Arystotelesa, nie do- puszczała zmiany miejsca w obrębie jednej akcji, zamkniętej nadto w ograniczone ramy 24 go- dzin trwania. 4 AKT I SCENA I IZABELLA, BORATYŃSKI BORATYŃSKI Szanowna Izabello, trapiącemi wieści Nie radbym sercu twemu przyczyniać boleści, Ale hołd czystej prawdy winny moje usta Przyjaciółce Barbary i siostrze Augusta. Na cóż bym cię pochlebną miał uwodzić mową? Radziwiłłówna polską nie będzie królową Sam odgłos, że w swych murach dziś ją ujrzy Kraków, Czułych na sławę Króla oburza Polaków, Stygnie Sejmu gorliwość, a niechętnych gwary Napełniają stolicę imieniem Barbary. Wieści z wieści się rodzą, trwoga trwogę zdraża, Bliską i straszną burzą wszystko nam zagraża. 9 IZABELLA Noweż jeszcze nieszczęścia Niebo na mnie zsyła? Niewinnaż by tę burzę na siebie wzruszyła? Tyż byś jej nie odwrócił, albo nie uśmierzył? Nie, nie: skoro Sejm tobie ster obrad powierzył, O przeznaczeniach naszych jeszcze dobrze tuszę, Któż lepiej zna ode mnie twoją polską duszę, 10 Twoje wysokie cnoty i męstwo niezłomne? Niedawne są i zawsze będą mi przytomne 11 Te czasy, kiedyś tocząc za mnie boje krwawe, Ocalił syna matce, a Jagiełłom sławę. Dopókim panowała wśrzód 12 szczęścia i chwały, 9 wariant: Znika ufność, wrą gniewy i czoła chmurzą, Wszystko nam grozi bliską i straszliwą burzą. 10 wariant: O Polski przeznaczeniach jeszcze dobrze tuszę, Bo któż lepiej ode mnie zna twą wielką duszę. 11 war.: Świeże są mej pamięci i zawsze przytomne. 12 wśrzód – staropolskie; później: wśród. 5
[ Pobierz całość w formacie PDF ] zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhot-wife.htw.pl
|
|
Cytat |
Dobry przykład - połowa kazania. Adalberg I ty, Brutusie, przeciwko mnie?! (Et tu, Brute, contra me?! ) Cezar (Caius Iulius Caesar, ok. 101 - 44 p. n. e) Do polowania na pchły i męża nie trzeba mieć karty myśliwskiej. Zygmunt Fijas W ciepłym klimacie najłatwiej wyrastają zimni dranie. Gdybym tylko wiedział, powinienem był zostać zegarmistrzem. - Albert Einstein (1879-1955) komentując swoją rolę w skonstruowaniu bomby atomowej
|
|