»

Alfred Adler ( - ) - austriacki , i , twórca .

Urodził się w w , wychowywał się w . Ukończył w roku studia w Szkole Medycznej Uniwersytetu Wiedeńskiego, docent uniwersytetu w Wiedniu. W latach - był uczniem i współpracownikiem . Jednak w 1911 odrzucił koncepcję dominanty seksualnej i wystąpił z ruchu , tworząc własną teorię osobowości.

Według Adlera człowiek od wczesnych lat dzieciństwa przeżywa — z powodu swoich braków — poczucie małej wartości, które kompensuje nad innymi. Ta świadomość własnych braków oraz potrzeba kompensacji wpływa na kształtowanie się jeszcze w dzieciństwie indywidualnego planu życiowego, który wyznacza ideały i kierunki działania jednostki, jak również kształtuje osobowość tej jednostki. Zadaniem wychowania jest udzielenie jednostce pomocy w harmonizowaniu jej rozwoju: w przezwyciężaniu zarówno poczucia małej wartości, jak dążenia do przewagi nad innymi, co zresztą z trudem się udaje. Szczególnie wartościowym terenem kompensacji poczucia małej wartości może być działalność społeczna, w której jednostka ma szansę wykazać swoją wartość.

Teoria dążenia do przewagi i mocy okazała się zbieżna z ogłoszoną wcześniej .

Podczas Adler służył w armii austriackiej jako lekarz, a po jej zakończeniu kierował Kliniką Psychiatryczną w Wiedniu (-). Otworzył szereg poradni wychowawczo-klinicznych dla dzieci. W przeniósł się na stałe do , od profesor Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku. Zmarł na atak serca w w .

ADLERYZM

kierunek psychologiczny stworzony przez (po rozstaniu się z 1911 i odrzuceniu jego koncepcji ) pn. psychologia indywidualna; a. przyjmuje istnienie dynamicznej , ale umniejsza rolę i Edypa w rozwoju człowieka, przyjmuje dominację uwarunkowań społ. nad biol.; wg a. motorem działania człowieka jest dążenie do mocy (do doskonałości) jako formy kompleksu niższości nabytego w dzieciństwie w stosunku do dorosłych; brak kompensacji prowadzi do nadpobudliwości, koncentracji wyłącznie na sobie, wad charakteru, chorobliwych ambicji itp., a w rezultacie do nerwic i wycofania się ze wspólnoty społ.; a. wywarł znaczny wpływ na pedagogikę: wg a. wychowanie powinno rozwijać u dzieci uczucia społ. i uświadamiać jednostkom, że właściwym sposobem kompensacji kompleksu niższości jest poczucie wspólnoty i własnej wartości w społeczności.

Carl Gustav Jung (ur. w w – zm. w ) – szwajcarski i . Był twórcą , na bazie której stworzył własną koncepcję nazywaną (stanowiącą częściową krytykę ). Wprowadził pojęcie , oraz , które odegrały także wielką rolę w naukach o .

. W roku przeniósł się do , gdzie objął posadę lekarza-asystenta w Klinice Psychiatrycznej Uniwersytetu Zuryskiego Burghölzli - pracę zaczynał na stanowisku asystenta . 14 lutego roku Carl Gustav Jung poślubił - małżeństwo trwało ponad pięćdziesiąt lat. W roku habilitował się z psychiatrii i został ordynatorem Kliniki. W latach - w założonym przez siebie laboratorium psychopatologii doświadczalnej razem z amerykańskimi badaczami Carlem Petersonem i Charlesem Ricksherem wykonuje badania nad tzw. eksperymentem skojarzeniowym przeprowadzonym za pomocą (własnoręcznie skonstruowanego) galwanometru - wyniki, które ogłosił, przyniosły mu sławę zwłaszcza w USA, co zaowocowało pierwszą podróżą do Stanów Zjednoczonych (), gdzie (razem z ) otrzymał tytuł doctor honoris causa Clark University. W roku ze względu na coraz bardziej rozrastającą się praktykę prywatną Jung zrezygnował ze stanowiska ordynatora i do roku 1913 pracował jako Privatdozent.

W roku Jung udał się do na pierwsze spotkanie z - rozpoczęło ono trwający kilka lat okres intensywnej współpracy i przyjaźni. z czasem zaczął dostrzegać w Jungu swego najwybitniejszego ucznia i następcę; mianował go redaktorem naczelnym powołanego przez siebie "Jahrbuch für psychoanalytische und psychopathologische Forschungen". Do zerwania z doszło w roku w wyniku opublikowania przez Junga książki (wznawianej obecnie pt. , ), w której przedstawił własne ujęcie kompleksu kazirodztwa i definicję pojęcia . Sam Jung mówił, że głównym powodem zerwania z była niezgoda na tej koncepcji. W tym samym roku Jung zrezygnował z pracy dydaktycznej na rzecz własnych badań i praktyki prywatnej. Kryzys psychiczny, jaki zerwanie to pociągnęło za sobą, a także wybuch spowodowały, że aż do roku - a zatem do chwili opublikowania () - publiczna aktywność Junga znacznie osłabła, ale to właśnie w tym okresie wykrystalizowały się idee, które miały oddziaływać na całe jego dzieło.

Późniejsze prace Junga koncentrują się wokół problemu istnienia i osobniczej oraz ich treści, które dochodzą do głosu w marzeniach sennych, różnych przejawach ludzkiej aktywności twórczej, symbolach religijnych itp. W związku z badaniami nad historią symboli Jung udał się na wyprawy badawcze do (1921), do i (-), do () i do (). Podjął też (we współpracy z i ) studia nad , i Wschodu. Napisał między innych do opublikowanego przez tekstu traktatu pt. Sekret Złotego Kwiatu (), komentował z pozycji europejskiego psychologa wielkie systemy filozoficzno-medytacyjne rozpowszechnione w , i (m.in. , , ). Razem z węgierskim filologiem klasycznym prowadził badania nad - rezultatem tych prac było opublikowanie książki Einführung in das Wesen der Mythologie.

Osobny rozdział w dziele Carla Gustava Junga stanowi psychologia religii, którą uważał za swego rodzaju pierwotny, choć nader subtelny system psychoterapeutyczny. Spotkaniu Junga z religią Zachodu ton nadawał problem zła i jego stosunek do chrześcijańskiej idei Boga jako Najwyższego Dobra. Kwestii tej poświęcił wiele artykułów i rozpraw, spośród których najważniejsze powstały w latach czterdziestych - w trakcie trwania II wojny światowej i zaraz po jej zakończeniu: , , .

Z zainteresowaniami religijnymi Junga ściśle się związały badania nad , w której dostrzegał świadectwo zmagań ludzkiego ducha z własnym doświadczeniem wewnętrznym. , zdaniem Junga, stanowiła w czasach, gdy nauki jeszcze nie zdążyły się wyspecjalizować, a granica między tym, co subiektywne, a tym, co obiektywne, była nader płynna, swego rodzaju pre-psychologię. W alchemii także znalazły wyraz te świadectwa życia duszy ludzkiej, które nie mogły się doczekać uznania przez ówczesny . Poglądy te doszły do głosu w powstałych głównie w latach - pracach , , .

Jung bardzo się interesował postępami współczesnej nauki, zwłaszcza zaś współczesnej z jej , w której dostrzegał fizykalną analogię do tego, co sam dokonał w dziedzinie . Sądził, że zdobycze współczesnej w połączeniu z badaniami psychologicznymi pozwolą wyjaśnić wiele spraw uznawanych za czy takich, których istnienie wręcz się neguje. Jung żywo się zajmował problemem badanym na przez Josepha Banksa Rhine’a, z którym korespondował. Razem z noblistą fizykiem prowadził badania nad tzw. , których wyniki opublikował w wydanej razem z nim pracy pt. Synchronizität als ein Prinzpip akausaler Zusammenhänge.

Carl Gustav Jung prowadził ożywioną działalność wykładową i seminaryjną. Seminaria (które miały miejsce przede wszystkim w w latach dwudziestych i trzydziestych, m.in. w , , w i ) poświęcił m.in. , i . Regularnie uczestniczył w sympozjach Eranos organizowanych w , którym do śmierci przewodniczył. Bogata korespondencja została opublikowana (we fragmentach) w trzech tomach obejmujących tysiąc pięćset listów. (Gesammelte Werke...