[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Robert Allen Poznaj swoją osobowość Świat Książki Robert Allen Poznaj swoją osobowość Z angielskiego przełożył Zbigniew Kościuk Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie Świat Książki Piotr Jezierski Redaktor prowadzący Ewa Niepokólczycka Redakcja Jacek Ring Korekta Dorota Wojciechowska Olimpia Sieradzka Copyright © MENSA ASSESS YOUR PERSONALITY text and Puzzle Content Copyright © British Mensa Limited 1998 Design and Artwork Copyright © Carlton Books Limited 1998 Copyright © for the Polish translation by Bertelsmann Media Sp. z o.o., 2003 Świat Książki Warszawa 2003 Skład i łamanie FELBERG Druk i oprawa Białostockie Zakłady Graficzne SA ISBN 83-7311-849-7 Nr 3994 Brytyjska Mensa jest organizacją zrzeszającą ludzi, których łączy jedna wspólna cecha: wysoki iloraz inteligencji cechujący jedynie dwa procent populacji. Ponad 40 000 członków Mensy już od- kryło, jak bardzo są inteligentni. Oznacza to, że w samej tylko Wielkiej Brytanii do osiągnięcia wspomnianych dwóch procent potrzeba jeszcze 1,5 miliona osób. Możesz być jedną z nich. Szukasz intelektualnych bodźców? Jeśli lubisz zadania na inteligencję, wiele dobrych „materiałów” znajdziesz w naszym ogólnokrajowym miesięczniku. Wyraź swoje zdanie w jednym z biuletynów wydawanych przez lokalne oddzia- ły Mensy. Czerp wiedzę z licznych książek i publikacji dostęp- nych dla jej członków. Szukasz kontaktów towarzyskich? Czy jesteś osobą towarzyską, czy wolisz przebywać w gronie znajomych, z którymi dobrze się czujesz? Przyjdź na nasze spot- kania, przyjęcia i imprezy. Weź udział w wykładach i dyskusjach. Uczestnicz w wydarzeniach regionalnych i ogólnonarodowych konferencjach. W kalendarzu Mensy niemal codziennie zaplano- wane są jakieś wydarzenia. Będziesz miał wiele okazji do pozna- nia nowych ludzi, wymiany poglądów i zawarcia ciekawych zna- jomości. Szukasz osób o podobnych zainteresowaniach? Niezależnie od tego, czy interesuje cię coś tak pospolitego jak rozwiązywanie krzyżówek i rebusów, czy tak ezoterycznego jak oo egiptologia, w Mensie znajdziesz odpowiednią Grupę Szczegóło- wych Zainteresowań (Special Interest Group - SIG). Odpowiedz na wyzwanie. Dowiedz się, jaki jesteś inteligentny. Jeszcze dziś skontaktuj się z British Mensa Ltd i poproś o dar- mową broszurę. Z radością przyjmujemy nowych członków do naszej organizacji zrzeszającej ludzi o wysokim IQ. British Mensa Ltd Mensa House St. John’s Sąuare Wolverhampton WV2 4AH Jeśli nie mieszkasz w Wielkiej Brytanii, a chciałbyś dowiedzieć się o nas więcej, napisz na adres: Mensa International 15 The Ivories 628 Northampton Street London NI 2NY England Z radością skontaktujemy Cię z miejscowym oddziałem Mensy. Spis treści Wprowadzenie ....................... 9 Czy możesz się zmienić? .................. 23 Dlaczego warto używać testów? .............. 28 Czy można oszukać test?.................. 36 W jaki sposób opracowuje się testy?............ 40 Grafologia.......................... 44 Analiza kolorów....................... 53 Odczytywanie osobowości z twarzy............. 56 TESTY O testach.......................... 62 Czy panujesz nad sytuacją? ................ 66 Czy jesteś pełen niepokoju? ................ 70 Czy jesteś optymistą?.................... 78 Czy kierujesz się intuicją? ................. 85 Czy jesteś ekstrawertykiem?................ 92 Czy ciężko pracujesz? ................... 106 Czy jesteś intrygantem? .................. 111 Czy jesteś ambitny? .................... 116 Czy jesteś uczciwy?..................... 121 Czy jesteś wytrwały? .................... 131 Czy jesteś odważny? .................... 139 Czy potrafisz się skoncentrować? ............. 148 Czy jesteś myślicielem?................... 156 Spis treści Czy jesteś stabilny emocjonalnie? ............. 163 Czy jesteś lojalny? ..................... 168 Czy jesteś chory?...................... 175 Czy jesteś nieśmiały?.................... 181 Czy mówisz wymijająco? .................. 187 Czy jesteś elastyczny? ................... 192 Czy jesteś czysty?...................... 202 Czy jesteś pogodny? .................... 209 Czy jesteś religijny?..................... 217 Czy czujesz się szczęśliwy?................. 225 Czy jesteś zdrowy? ..................... 230 Czy jesteś praktyczny?................... 238 Czy jesteś oszczędny? ................... 244 GRY Chińska ruletka ...................... 249 Konsekwencje........................ 258 Bohaterowie i złoczyńcy .................. 263 Niebo............................ 265 Piekło............................ 270 Statystyka......................... 276 Najważniejsze terminy ................... 290 8 a wstępie muszę wyznać, że książka, którą trzymasz w rę- H kach, nie jest poważnym dziełem psychologicznym. Zapy- li tasz pewnie, dlaczego. Czynię w niej coś, czego podobno nigdy nie należy robić - łączę psychometrię z popularną psycho- logią. Nie zamierzam jednak przepraszać za sposób potraktowa- nia tematu, który zawodowym psychologom może się wydać nonszalancki. Po pierwsze, moje informacje na temat psychome- trycznych badań osobowości są rzetelne i w żaden sposób nie zostały pomieszane z danymi uzyskanymi poprzez zastosowanie w niej „czcigodnych” metod. Jeśli razi cię wszystko, co nie jest „prawdziwą” psychologią, proszę, abyś potraktował tę książkę jako dwie oddzielne całości zawarte w jednym tomie. Pierwsza zawiera informacje dotyczące psychometrycznych badań osobo- wości, przedstawione, mam nadzieję, w sposób przystępny, aneg- dotyczny i interesujący, a jednocześnie prawdziwy. Informacje te mają wielkie znaczenie, ponieważ testy psychometryczne szybko stają się narzędziem stosowanym powszechnie w procesie rekru- tacji pracowników i w planowaniu ich kariery zawodowej. Mówiąc bardziej dosadnie: jeśli pragniesz zdobyć pracę lub awansować, przypuszczalnie zostaniesz poddany jakimś testom psychologicz- nym. Dlatego warto wiedzieć, czym one są, co można, a czego nie można dzięki nim ocenić oraz jak są one tworzone i przeprowa- dzane. Drugą część książki stanowią gry i zabawy. Nie wysuwam w związku z nimi żadnych twierdzeń. Jeśli sądzisz, że nauka i zabawa nie mogą współistnieć w jednym tomie, masz do tego pełne prawo. Ja jestem jednak odmiennego zdania. Uważam, że Wprowadzenie w życiu codziennym cały czas dokonywana jest ocena osobowo- ści. Czynność ta stanowi ważny element ludzkiej psychologii. Codziennie, w sposób czysto intuicyjny, wszyscy oceniamy bliź- nich. Zawsze gdy spotykamy nieznajomego, zawsze gdy poznaje- my nową osobę, zawsze gdy w biurze pojawia się nowy współpra- cownik, wszyscy, których to dotyczy, formułują opinie na temat jego osobowości. Czasami są one jedynie wodą na młyn biurowej plotki, czasami mogą jednak zostać wykorzystane do podjęcia bardzo ważnych decyzji dotyczących tej osoby. Weźmy, na przykład, policję. Czy funkcjonariusze każą podejrzanemu wypełnić psy- chometryczny test osobowości podczas rutynowego przesłucha- nia? Sporadycznie mogą to czynić, jednak w większości wypad- ków kierują się jedynie wewnętrznym doznaniem, przeczuciem, intuicją czy jak to chcecie nazwać. Podejrzany często trafia do aresztu z powodu siły tych odczuć, skłaniającej śledczych do pod- jęcia tak, a nie inaczej ukierunkowanych działań. Chociaż po- pularne metody analizy osobowości mogą się spotkać z surową krytyką zawodowych psychologów, która niekiedy bywa w pełni usprawiedliwiona, analiza osobowości jest faktem życia, elemen- tem, który stanowi trwały składnik konstrukcji psychicznej czło- wieka. Jako taki wpływa na sposób, w jaki żyjemy, i dlatego uwa- żam, że miejsce, które przyznaję analizie osobowości, w tej książ- ce jest w pełni usprawiedliwione. Cały czas jednak oddzielam metody „popularne, intuicyjne” od metod stosowanych w nauko- wej psychologii. Nie uchroni mnie to od problemów, ponieważ wielu zwolenników grafologii, języka ciała, psychologicznej anali- zy barw itd., uważa swoje metody za równie, jeśli nie bardziej skuteczne od narzędzi stosowanych w badaniach psychometrycz- nych. Czytelnik będzie musiał sam to osądzić. Analiza osobowości, chociaż nie zawsze występowała pod tą nazwą, jest równie stara jak ludzkość. Ponieważ ludzie żyją w społeczności i są ze sobą związani rozmaitymi stosunkami opartymi na rywalizacji i współdziałaniu, zawsze ważne było właściwe zrozumienie osobowości innych. Kiedy naszym przod- 10 kom, zajmującym się myślistwem i zbieractwem, udawało się Wprowadzenie w końcu otoczyć ścigane zwierzę, bardzo ważna była wiedza, który z łowczych nie straci odwagi, gdy zwierzę będzie próbowa- ło uciec, a kogo ogarnie strach. Podobnie ludzka skłonność do rywalizacji wymaga, by przeciwnicy mierzyli się wzrokiem, odkry- wali słabości rywala i szukali sposobności, by odnieść zwycię- stwo. Dworzanie i politycy badali się wzajemnie, starając się dociec, który z graczy jest najsprytniejszy i, choćby na pewien czas, może się stać pożytecznym sojusznikiem. Liczba sytuacji, gdy ludzie potrzebowali znajomości motywów, którymi kierowali się bliźni, ich instynktów oraz przypuszczalnych reakcji, jest niemal nieograniczona. Oprócz autentycznej potrzeby informacji ludzie wydają się zwyczajnie ciekawi bliźniego. Jeśli jesteś osobą, którą interesują inni ludzie, z pewnością spędzasz wiele godzin na rozmowach z przyjaciółmi o motywach ich postępowania, dziwactwach oraz stosunkach z przyjaciółmi i wrogami. Nie zdziwi cię pewnie wia- domość, że nie ma w tym postępowaniu niczego niezwykłego. Podobnie zachowuje się większość z nas. Czy bez sporej dawki oceny osobowości może istnieć plotka? Analiza osobowości to jednak znacznie więcej niż czysta rozrywka. Nasze powodzenie - a w istocie przeżycie - jako istot społecznych zależy od stałego wzajemnego oceniania i weryfikowania ocen dotyczących osobo- wości. Zmieniają się sytuacje, w większym lub mniejszym stopniu zmieniają się także ludzie, a rezultaty tych zmian mają banalne lub poważne skutki dla naszej społeczności. To głównie dzięki instynktowi jesteśmy w tej dziedzinie na bieżąco. Oprócz potrzeby poznania osobowości bliźniego odczuwamy również głęboką po- trzebę poznania samego siebie. Ku zaskoczeniu wielu jest to dziedzina, którą ludzie często uważają za bardzo trudną. Życie stawia nas wobec wielu wyborów, począwszy od kołyski (pluszowy miś czy włochaty króliczek?) aż po grób (tradycyjny pogrzeb czy kremacja ciała?). Całym naszym życiem rządzą wybory, których dokonujemy, a wybory te pozostają pod przemożnym wpływem naszej osobowości. W życiu zawodowym warto wiedzieć, czy wo- limy pracować z innymi, czy samodzielnie, czy cenimy bardziej 11 Wprowadzenie pieniądze, czy stanowisko lub zadowolenie z pracy, czy wolimy pracować w biurze, czy na wolnym powietrzu. Poza obszarem za- wodowym musimy zdecydować, kogo poślubić - no i, oczywiście, czy w ogólne zawrzeć małżeństwo - czy mieć dzieci, a jeśli tak, to ile. Listę tę można by kontynuować bez końca. Wydaje się dziwne, że wielu ludzi ma niewielkie pojęcie o własnej osobowości. Po- święciłem dużo czasu na pomaganiu ludziom, którzy mieli pro- blemy zawodowe lub osobiste wynikające z braku podstawowego zrozumienia własnej osobowości. Jeszcze dziwniejszy wydaje się fakt, że kiedy przedstawiałem im wyniki analizy ich osobowości, mówili: „To prawda, właśnie taki jestem!”. Samoocena nie sprowadza się do korzyści czysto utylitarnych. Bardzo interesujemy się tym, kim jesteśmy. Wiele czasu poświę- camy na taką lub inną samoanalizę. W czasach współczesnych, szczególnie od chwili pojawienia się psychoanalizy, poznanie samego siebie stało się istną plagą. Nie ma prawie dnia bez nowej psychologicznej mody lub teorii, która dołącza się do już istnie- jących. W pewnym stopniu zjawisko to można uznać za znamien- ne dla społeczeństw, w których ludzie tak opływają w dostatki i tak niewiele muszą myśleć o tym, jak się wyżywić i stworzyć sobie domostwo, że mają wiele czasu wolnego na introspekcję. Zjawisko to jest jednak rozwinięciem pragnienia, którego do- świadczaliśmy od tysięcy lat. Wielcy pisarze, filozofowie, lekarze i przywódcy religijni każdego kraju i epoki historycznej tworzyli rozmaite teorie na temat motywów ludzkiego postępowania. Teo- rie te były przyjmowane z wielkim entuzjazmem, ponieważ w głę- bi duszy wszyscy uważamy się za bardzo interesujące stworzenia, które warte są wnikliwej analizy. Skoro wspomniałem o długiej historii analizy osobowości, przyj- rzymy się pobieżnie dziejom tej sztuki. Zacznijmy od greckiego filozofa Teofrasta. Napisał on szkice, które zatytułował Charaktery. Opisał w nich dobrze znane typy ludzkie, takie jak Pochlebca, Tchórz itd. Jego opisy podstawowych charakterów ludzkich są bliskie ludziom współczesnym - każdy potrafi wskazać osoby, które 12 można zaliczyć do poszczególnych kategorii. Podstawowe typy oso- Wprowadzenie bowościowe występują też w klasycznym teatrze greckim. Greccy aktorzy nosili na twarzach maski zwane persona i stąd wzięło się angielskie słowo personality, czyli osobowość. Gdy publiczność wi- działa aktora z jego maską na twarzy, od razu wiedziała, jakiego typu osobowości należy się spodziewać....
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plhot-wife.htw.pl
|
