zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl chaotyczny.htw.pl « M E N U » » » Ktoś, kto mówi, że nie zna się na sztuce, źle zna samego siebie. » Alistair MacLean - Goodbye, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, MacLean Alistair » Alistair MacLean - Rzeka Śmierci, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, MacLean Alistair » Alistair MacLean - Komandosi z Nawarony (2), Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, MacLean Alistair » Alistair MacLean - Przełęcz Złamanego Serca, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, MacLean Alistair » Alex Kava - Maggie O'Dell 1 - Dotyk zła, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, Kava Alex » Alistair MacLean & Alastair MacNeill - Pociąg śmierci, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, MacLean Alistair » Alistair MacLean - Czerwony Alarm, Biblioteka, Alistair MacLean » Alfred Szklarski - Przygody Tomka 9 - Tomek w grobowcach faraonów, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, Szklarski Alfred » Alfred Szklarski - Przygody Tomka 2 - Tomek na Czarnym Lądzie, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, Szklarski Alfred » Alfred Hitchcock - Nowe Przygody Trzech Detektywów 3 - Dolina śmierci, Biblioteka, KSIĄŻKI NIEPOUKŁADANE, Książki, Hitchcock Alfred [ Pobierz całość w formacie PDF ] Aleksander Krawczuk Księgozbiór DiGG f 2009 KSIĘGA PIERWSZA PRYNCYPAT WSTĘP C esarstwo rzymskie istniało formalnie od roku 27 p.n.e. do roku 1453 n.e., a więc niemal piętnaście stuleci. To tak długie trwanie jednego tworu politycznego - choć jego ciągłość stała się od pewnego momentu tylko symboliczna - można podzielić na trzy odrębne okresy. Pierwszy z nich, zwany pryncypatem, liczy ponad 250 lat; od Augusta, założyciela cesarstwa, aż po Aleksandra Sewera włącznie. Okres drugi to najpierw kilkadziesiąt lat głębokiego kryzysu politycznego, gospodarczego i wojskowego, a następnie dwa wieki nowej formy ustrojowej, noszącej miano dominatu; kończy się, gdy w roku 476 złożono z tronu ostatniego cesarza na Zachodzie, Romulusa Augustulusa. I wreszcie okres trzeci, najdłuższy, ale też i najmniej rzymski, obejmuje dzieje cesarstwa wschodniego, bizantyjskiego, aż po zdobycie Konstantynopola przez Turków w roku 1453. Znane są próby odnowień cesarstwa w Europie Zachodniej w epoce średniowiecza, tych jednak władców trudno uznać za prawnych dziedziców Augusta i jego następców; chodziło o fikcje polityczne, mające jednak pewne znaczenie, nawiązywano bowiem do wielkiej tradycji. W ciągu owych piętnastu stuleci panowało łącznie ponad dwustu cesarzy. Dokładną liczbę trudno ustalić, wchodzą bowiem w grę względy i formalne, i faktyczne. Występowali dość często uzurpatorzy, niełatwo było też stwierdzić, kto w danym momencie był władcą legalnym. Stosunkowo najmniej powstaje wątpliwości, gdy chodzi o okres pierwszy, czyli pryncypat. Władało wówczas dwudziestu ośmiu panów imperium. Okres to zarazem najważniejszy historycznie, jakby klasyczna epoka cesarstwa. Było one wówczas najrozleglejsze terytorialnie, najpotężniejsze wojskowo, a stojąc też najwyżej cywilizacyjnie, upowszechniało po wszystkich krajach wokół Morza Śródziemnego wielkie osiągnięcia i wartości antycznej kultury materialnej i duchowej. W spadku po tych wiekach pozostały świetne dzieła sztuki, nauki, literatury, budownictwa, które wycisnęły niezatarte piętno na świadomości historycznej wszystkich późniejszych pokoleń Europejczyków. Imperium Romanum stało się w pewnym sensie ich wspólną ojczyzną. Także postacie panujących w epoce pryncypatu są stosunkowo dobrze znane dzięki licznym wartościowym źródłom starożytnym. W państwie rzymskim rządziły wtedy cztery wielkie dynastie: julijsko- klaudyjska, flawijska, Antoninów i Sewerów (syryjska). Wszyscy niemal ich przedstawiciele to indywidualności bardzo wyraziste, toteż żyją w pamięci ludzkiej po dziś dzień. Niektórych zdaje się otaczać krwawa, złowieszcza poświata. Dotyczy to Tyberiusza, Kaliguli, Nerona, Domicjana, Karakalli i Heliogabala. Inni znowu zdobyli sobie uznanie zarówno w swoich czasach, jak i dobrą sławę na wieki. To prawdziwi imperatorzy, znakomici prawodawcy, dobrzy gospodarze, dalekowzroczni, a zarazem szanujący tradycję. Takimi byli, jak zgodnie twierdzą historycy dawni i obecni, August, Wespazjan, Tytus, Trajan, Hadrian, Antoninus Pius, Marek Aureliusz. Oczywiście są to podziały i sądy obiegowe, w rzeczywistości oceny muszą być bardziej wycieniowane. Tak więc pierwsza, prezentowana tu część pocztu, omawia okres pryncypatu i kryzysu, druga dominatu i panowanie pierwszych cesarzy Bizancjum, których (często trochę na siłę) zaliczyć można jeszcze do dziejów szeroko pojętego Antyku. Każda biografia stanowi odrębną całość; stąd pewne drobne powtórzenia, ułatwiające zrozumienie podczas lektury wyrywkowej. O dziejach cesarstwa i losie poszczególnych cesarzy pisano już od starożytności; w różnych ujęciach i formach, z rozmaitych punktów widzenia, we wszystkich niemal językach świata. Powstawały i wciąż powstają uczone traktaty, podręczniki, biografie, powieści, dramaty. W ostatnich zaś dziesięcioleciach dzięki filmowi i telewizji sława i niesława panów Rzymu dotarła do świadomości milionów ludzi na całym globie w sposób szczególnie obrazowy. Jednakże najchętniej pokazuje się tylko tych najbardziej znanych, a zarazem mających najgorszą opinię, utrwalając w ten sposób stereotyp. Lecz to nie filmy, nie współcześni reżyserzy są twórcami owych portretów zwyrodnialców, okrutników, zbrodniarzy i szaleńców w purpurze. Przecież to już powieść historyczna XIX wieku (z „Quo vadis” Sienkiewicza na czele) podobnie, choć zwykle nie tak drastycznie, przedstawiała władców Rzymu. Autorzy ich mogli powoływać się na poważne, starożytne źródła. Oto wielki historyk Tacyt, żyjący w latach ok. 50-120, pamiętający jeszcze czasy Nerona, namiętny oskarżyciel i tego cesarza, i jego poprzedników oraz następców, choć pozujący na bezstronnego. Oto nieco młodszy od niego Swetoniusz, sekretarz Hadriana, biograf dwunastu pierwszych cesarzy po Domicjana włącznie. Dziełko pełne anegdot, pikantnych szczegółów, plotek dworskich było i wciąż jest czytane. Kontynuatorem i naśladowcą Swetoniusza stał się pisarz żyjący zapewne u schyłku czwartego wieku. Dał on żywoty władców wieku II i III, pozwalając sobie na wiele zmyśleń i przeinaczeń. Ukrył zresztą nawet swoje nazwisko, przywdziewając maskę aż sześciu różnych niby to autorów. Stąd zbiorowy tytuł jego dzieła: „Scriptores Historiae Augustae” - „Pisarze historii cesarskiej” (tytuł polskiego wydania w przekładzie Hipolita Szelesta brzmi „Historycy cesarstwa rzymskiego” ). To najbardziej znane źródła. Ale w czasach cesarstwa żyło wielu historyków, a niektóre ich dzieła i księgi zachowały się w całości lub przynajmniej częściowo. I tak za czasów Tyberiusza pisał o dziejach Rzymu jego oficer Wellejusz Paterkulus. Ważnym świadkiem epoki Sewerów był senator Kasjusz Dion Kokcejanus, autor historii sięgającej aż po czasy sobie współczesne, pisanej po grecku. W tymże języku czasy od Kommodusa po Aleksandra Sewera i jego bezpośrednich następców opisał Herodian, współczesny wydarzeniom. Co więcej, cała literatura tamtej epoki pełna była wzmianek o sprawach władców. Najczęściej nieżyczliwych wzmianek. Jakże więc nie wierzyć im wszystkim - pisarzom, twórcom, artystom nowożytnym, historykom antycznym?! Powstał pewien stereotyp cesarzy złych i dobrych, tak rozpowszechniony w naszej wyobraźni, że walka z nim wydaje się czymś beznadziejnym. Jakże to wciąż na nowo udowadniać i przypominać, że ów poważny Tacyt, piszący, jak sam twierdzi, „sine ira et studio” , bez gniewu i stronniczości, to naprawdę ktoś programowo nienawidzący i poszczególnych cesarzy, i samego cesarstwa jako formy ustrojowej? A Swetoniusz i jego następcy układali biografie władców rozwodząc się z lubością nad tymi sprawami i sprawkami, które w ich mniemaniu muszą spodobać się czytelnikom. I słusznie mniemali. Doświadczenie wieków pokazało, że ta tematyka tak samo odpowiada gustom publiczności starożytnej jak i dwudziestowiecznej: krew, erotyka, ciekawostki z życia codziennego wielkich tego świata, skandale rodzinne i dworskie. Czymże więc ma być ten poczet cesarzy? Nie chcę ani streszczać, ani kontynuować wzorów antycznych biografii, ale książka ta nie ma być również suchym podręcznikiem. Pragnę przedstawić galerię portretów, opierając się na wszystkich danych, jakimi dziś rozporządzamy. Krótkie biografie mają ukazać nie tylko dramatyzm losów jednostek, ale też imperium i jego ludów w sposób bezpośredni: ludzki, odbiegający od podręcznikowego schematu, a jednocześnie porządkujący naszą wiedzę. [ Pobierz całość w formacie PDF ] zanotowane.pl doc.pisz.pl pdf.pisz.pl hot-wife.htw.pl « S E A R C H » Cytat Dobry przykład - połowa kazania. Adalberg I ty, Brutusie, przeciwko mnie?! (Et tu, Brute, contra me?! ) Cezar (Caius Iulius Caesar, ok. 101 - 44 p. n. e) Do polowania na pchły i męża nie trzeba mieć karty myśliwskiej. Zygmunt Fijas W ciepłym klimacie najłatwiej wyrastają zimni dranie. Gdybym tylko wiedział, powinienem był zostać zegarmistrzem. - Albert Einstein (1879-1955) komentując swoją rolę w skonstruowaniu bomby atomowej

« C O P Y R I G H T   I N F O » © 2003 Ktoś, kto mówi, że nie zna się na sztuce, źle zna samego siebie.. Design by Templates For All.

Darmowy hosting zapewnia PRV.PL